Ditulis ku: DADANG H PADMADIREDJA
Keur ngalamun bari ngararaÂsakeun hawa anu kacida panasna, hawar-hawar kadenge tembang baheula, nyaeta dikantun tugas anu dihaleuangkeun ku Hj. Upit SarimaÂnah, puguh we matak waas, sanaÂjan teu ngalaman sakumaha anu digambarkeun dina lagu eta.
Ngan ku parigelna para panÂgarang lagu dina ngaropea kalimah nepi ka nu ngadengekeunanna teh, kabawa, malah asa jadi nu boga lalÂakonna. Geura we titenan rumpaka dikantun tugas, dihandap ieu.
Calik dina bangbarung, anÂteng ngahurung balung,Nyawang anu ngalangkung, sedih manahna nguyung,Emut ka sang panuntan, ngantun mangbulan-bulan
Nangis henteu ngorotan, warÂtos di medan perang,
Saliwat oge kagambarkeun anu keur calik dina bangbarung teh, hiji istri anu keur ngadagoan beja ngeunaan salakina anu keur berÂjuang di medan perang. Sigana teh salakina tentara Siliwangi anu dituÂgaskeun ngalawan panjajajah.
Kawih sejenna anu matak muÂriding muringkak nyaeta Kembang Tanjung. Nyaritakeun hiji isteri keur kakandungan, ditinggalkeun ku salÂakina anu keur mager betis newak gorombolan, hanjakalna mulangna teh geus jadi layon.
Atawa Bulan Langlayangan peuting anu ngagambarkeun kumaÂha patuhna pasukan Siliwangi ningÂgalkeun Jawa Barat pikeun hijrah ka Yogyakarta.
Dua lagu di luhur, Di kantun Tugas jeung Kembang Tanjung Panineungan, sanajan kaasupna lagu perjuangan, wirahmana henÂteu kawas lagu Mars anu pinuh sumanget, tapi eusina teu eleh jero, malah matak kagagas, nyerep kana ati sanubari.
Sedengkeun Bulan LanglayanÂgan Peuting, campuran tina wirahÂma anu matak nyeeeset hate jeung sumanget anu ngagedur-gedur.
Sakabehna pastina oge ngagaÂmbarkeun kumaha “heroikna†tenÂtara di jaman harita, anu toh pati jiwa raga, ngabelaan lemah cai.
Salah sahijina, anu dipigawe ku Mochamad Toha, pahlawan ti Bandung Kidul anu ngancurkeun gudang senjata jeung mesiu musuh bari ngorbankeun dirina sorangan. Kajadian eta kawentar ku sebutan Bandung Lautan Api.
Siliwangi lahir, gede jeung raÂhayat, tur salawasna ngahiji jeung rahayat. Malah ditegeskeun dina buku yen Siliwangi nyaeta rahaÂjat Jawa Barat, rahayat Jawa Barat nyaeta Siliwangi.
Dina buku eta disebutkeun sajarah Siliwangi ti mangsa ka mangsa. Diantarana mangsa Divisi Siliwangi nyanghareupan serangan Walanda, nepi ka perang campuh, di sapanjang Bogor-Bandung.
Dina tanggal 22 Juli 1947 terÂjadi duel altileri pasukan Siliwangi dengan Belanda di Sukabumi. Tanggal 27 Juli 1947, pasukan SiliÂwangi di Cirebon berjoang nahan joragan pasukan Walanda. Di BandÂung Kidul pasukan Siliwangi ngeÂlehkeun Walanda, ngarebut Kota Sukabumi jeung Tangerang.
Oge dicaritakeun balukar tina perjangjian Renville, Divisi Siliwangi kudu hijrah ka Jawa Tengah. Kitu oge sawaktu Divisi Siliwangi anu dipingÂpin ku Brigade Sadikin jeung KusÂno Utomo ngajorag tur ngepung Madiun pikeun numpes PKI anu dipingpin ku Muso. Malah kumaha sangsarana sawaktu Long March, numpes DI/TII, anu dikokojoan ku SM Kartosuwiryo, PRRI/Permesta, ngajaga perdameyan di Kongo, ngajorag pasukan Kahar Muzakar, numpes RMS sarta turun langsung dina operasi Dwi Kora, tur numpes pangbaruntakan G30S/PKI, nepi ka dikirim ka Kalimantan Barat pikeun ngabersihkeun PGRS/Paraku.
Pokona mah panjang pisan lalakonna. Tah anu dikirim ka panÂgperangan teh, geus pasti ningÂgalkeun kulawarga anu dipikacinÂtana. Sakumaha digambarkeun dina tembang Dikantun Tugas.
Nangis henteu disambat sarta manahna sabar, nyanggem dina manahna aduh engkang iraha, kumpul jeung kulawarga, mulih ti medan jaya, abdi nu ngantos-nganÂtos mugi maparin wartos. Nangis abdi tos pasti, engkang kasih sajati. Najan urang patebih, tangtos engÂkang miasih.
Sigana mah para koruptor anu ngagalalsak harta nagara anu oge harta rahayat, tur anu gawena asal wae, anu puraga tamba kadengda kudu unggal poe dijejelan kawih anu samodel kitu, ambeh maraneÂhanana sadar kumaha beuratna ngamerdekakeun bangsa ieu.
Atawa ka nu ngarora anu bakal mingpin nagara ieu, sugan we ku kitu mah, moal aya jalma-jalma anu kawas Gayus, Nazaruddin. jeung nu sejenna.
Karunya ka anak incu para paÂjuang anu kurang meunang kasemÂpetan ngasaan kumaha ni’matna kaÂmerdekaan dina harti anu sagemlengna.
Sabab merdeka teh lain ngan saukur bebas tina pangjajahan wunÂgkul, tapi oge tina pasualan anu raket patalina jeung nedunan kabuÂtuhan sapopoena. Deudeuh teuing !