Jurus Kelid

Ditulis ku: DADANG H PADMADIREDJA

RADA panasaran jeung rada teu kaharti basa Ki Sobat, Ki Tatang nyebutkeun yèn èlmu silat kacida diperlukeunna mangsa urang jadi pajabat. Naha jurusna, ajaran di jerona atawa naonna anu diper­lukeunna.

Lamun ajaran jeung ajèn ina­jènna jelas pisan, sabab lain ngan ukru silat wungkul, bèladiri sèjèn ogè ngajarkeun kitu. Kudu boga jiwa ksatria, jujur jeung junun. Malah urusan èta mah, rengkolna jelas dina unggal agama.

Mun palebah dinya satuju pisan, para pamingpin lain waè ngan saukur ngawasaan èlmu mingpin anu ngawengku pinter wungkul tapi kudu dibarengan ku cageur, bageur jeung singer.

Sawatara lamun urusan jurus mah, asa teu perlu-perlu teuing, sabab pan lain mingpin di jaman kariweuhan, soal hukum jeung ancaman aya nu nguruskeun, boh kapolisian atawa kajaksaan.

Sabab lamun pamingpin anu ngajalankeun tugasna amanah, saluyu jeung aturan, bageur, ca­geur sarta jujur saha anu rèk ngagunasika? Tapi lamun saba­likna, anu ngudagna lain ukur urusan hukum wungkul, tapi di jero hatèna ogè pasti aya rasa rumasa salah (kètang kitu ogè la­mun hatèna teu kalimpudan ku halimun hawek jeung asa bener sorangan).

Pikeun mèakeun rasa kapana­saran, basa tas shalat Jumaah tèh Ki Sobat ngahaja didatangan ka imahna, rèk nanyakeun sakalian hayang ngopi bareng. Kasampak tèh keur gegeber, bari di kaos ku­tang wungkul.

Basa nyahoeun kuring datang, gancang ka jero make baju koko urut tadi jumaahan. Barabat kuring nyaritakeun pa­maksudan yèn pangna datang ka imahna tèh, hayang nanyakeun pasualan diajar silat jeung kapa­mingpinan, naha aya patalina?

“Jelas aya, boh nu alusna ata­wa nu gorèngna. Nu mana heula yeuh?” tèmbalna tèh.

“Nu alusna heula tah,”cèkèng tèh. Ceuk Ki Tatang, silat raket patalina jeung kasèhatan awak sarta ngadidik jalma pikeun jadi satria. Lamun awakna sèhat, jiwa­na kuat. Ceuk bangsa deungeun mah mensana in corporsano tèa.

Bisa jadi kuat dina nahan go­daan tina korupsi, keukeuh teu daèkeun narima duit haram sana­jan sakumaha gedèna ogè, komo lamun kawijakanna lain waè sau­kur ngarumpak aturan anu geus ditangtukeun, tapi bakal nyang­sarakeun rahayatna.

Ksatria, lamu manèhna per­nah migawè salah, ngaku salah teu nyalahkeun nu sèjèn, bari jangji bakal ngomèan kasalahan­na, sarta moal migawè kalakuan samodèl kitu kahareupna. Hèbat lah teu nyangka pisan, pamade­gan ki sobat tèh geuning.

“Ayeuna nu gorèngna, kuma­ha tah?”

Dina jurus silat pan dia­jarkeun kelid atawa nyingcet, tonjok bohong, nangkis, tonjok enyaan sarta rupa-rupa jurus sèjènna. Tah, lamun maca ka­jadian di wewengkon urang, loba pajabat anu pinter kelid jeung nyingcet, saumur-umur jadi ke­pala dines atawa badan, teu per­nah mere katerangan ngeunaan anu dipigawèna. Pinter pisan ny­ingcet ti wartawan.

Padahal salah sahiji cara pikeun tanggungjawabkeun tina pagawèanna tèh ku jalan mere katerangan ka wartawan ambèh masarakat nyaho. Sabab angga­ran anu dipakèna tina duit pajeg rahayat, kudu blak-blakan, bala­ka lamun ceuk basa kiwari mah transparansi tèa.

Jurus lianna, nangkis, jadi pajabat jaman ayeuna mah kudu bisa nangkis tuduhan (sanajan bari jeung kudu ngabohong ogè) diteruskeun ku tonjok bohong anu dilarapkeun ngabersihan tanggungjawab dirina bari sabisa-bisa nyalahkeun dines sèjèn.

Asa enya tah, sabab lamun maca dina koran urusan panga­wasan jeung izin, sok silih salah­keun, ngabasuh leungeun tèa. Loba pisan buktina.

“Pokona mah tèangan lolong­krang pikeun neumbleuhkeun kasalahan èta ka kantor sèjèn. Engke ku kantor itu ogè ditakis deui yèn urusan èta mah lain tanggungjawabna, tapi tanggung jawab dines itu,” ceuk Ki Tatang.

“Aya kènèh tah?”

“Is loba pisan ngan anu pang­pentingna aya jurus budeg atawa embung ngadèngè. Antepkeun wè, lila-lila ogè pareum. Nu darè­mo engkè ogè capèeun ngadè­mona. Nu ngaberitakeun dina koran, ku kalamian mah pareum sorangan,”tèmbalna daria pisan. Beuh bahaya atuh lamun para pa­jabat urang nepi ka kituna tèh nya.

“Naha bisa dieureunan nu kararitu tèh?”

“Ukur ku dua perkara, katèwak ku urusan hukum jeung modar,”tembalna bari nutup car­itaan sabab kudu dagang di deu­keut Lampu Beureum. Beuh !