Lutung Disarung

Editor :

28 September 2015

Ditulis oleh: DADANG H PADMADIREDJA

INGET kÃ¨nÃ¨h dongÃ¨ng Lutung KasÂarung anu baheula mah sok dipinÂtonkeun dina gending karÃ¨smÃ¨n,. Ki Madi nanya ka kuring basa paÂpanggih di perpustakaan Kota BoÂgor. Harita meneran kuring keur nÃ¨angan buku-buku dongÃ¨ng.

Kuring gideug, da saenyana teu apal, sabab asa geus heubeul pisan teu pernah ngadÃ¨ngÃ¨ dongeng anu asalna ti karuhun sorangan. Baheula mah keur sakola kÃ¨nÃ¨h di SMP, asa rada rada remen maca legenda kawas kitu tÃ¨h, da di perÂpustakaan sakola balatak. KatamÂbah saminggu sakali di lembur sok aya pintona tunil, anu sutradarana Mang Emod, caritana anu digarapÂna Lutung Kasarung. Anu teu perÂnah poho maha kana bodoranana, Mang Sadut. Na kupinter-pinter teuing atuh ngabodorna tÃ¨h, nepi nu nongton ager-ageran.

.Beuh, kumah rÃ¨k ngawarÂiskeun dongÃ¨ng ka barudak atuh lamun di dinya waÃ¨ teu apal. Naon anu rÃ¨k dicaritakeun, padahal tina dongÃ¨ng-dongÃ¨ng baheula tangÂtuna aya pesen moral anu bisa ditepikeun,.pokna daria.

.Percumah Ki, barudak ayÂeuna mah leuwij resep kana karÂtun buatan bangsa deungeun kayaning sincan, ipin Upin, Dora Emon,.cÃ¨kÃ¨ng tÃ¨h.

.Har? naha carita rahayat sorangan henteu pikaresepeun kitu ? Padahal lamun digarapna hade, daria pastina ogÃ¨ ditarongÂton ku barudak, Ieu mah, budak urang tÃ¨h hayoh dicekokan ku pikiran-pikiran, kabiasaan bangsa deungeun anu can tangtu saluyu jeung banga urang..

.Tah kumaha ngeunaan dongÃ¨ng Luting kasarung tÃ¨h, Ki?.. Ki Madi teu buru-buru nÃ¨mbalan, hayoh kalah peureum salila-lila, jigana mah keur nginget-nginget. Tapi teu burung ogÃ¨ anjeunna nyarita. DongÃ¨ngna tah kieu. Di Jaman baheula, aya hiji raja anu adil tur wijaksana ngaranna Prabu Tapa Agung. Raja Ã¨ta tÃ¨ boga anak tujuh awÃ¨wÃ¨ kabÃ¨h nyaÃ¨ta, PurbarÂarang, Purbadewata, Purbaendah, Purbakancana, Purbamanik, PurÂbaleuih, jeung Purbasari anu pangbungsuna. Nu pangcikalna,

Purbararang geus papacangan jeung Raden Indrajaya, anakna salah saurang pangagung karajaan. sanajan Prabu Tapa parantos sepuh tur pantesna mah, Pubararang jeung Indrajaya dibÃ¨rÃ¨ kapercayaan pikeun nyekel kakawasaan. tapi henteu kitu ieuh. Kusabab anjeuÂnan cangcaya jeung kurang panuju kana sikep jeung paripolah PubaraÂrang dianataran kejem, gedÃ¨ hulu jeung adigung, ari papacanganana, indrajaya tÃ¨a, tukang dangdan, gumasÃ¨p. Tibatan mikirkeun nagÂara leuwih resep ngurusan pakÃ¨an jeung perhiasan.

Ningali kaayanana kitu, geus pasti Raja Agung tÃ¨h bingungeun pisan, hiji peuting anjeunna ngimÂpi kadatangn Sunan Ambu, sarta marÃ¨ntahkeun sangkan manÃ¨hna ninggalkeun Istana, tur karajaan dipasrahkeun ka Purbasari..

Kajadian Ã¨ta tÃ¨h dicaritakeun ka anak-anak jeung sakabÃ¨h panÂgeusi istana, nu sÃ¨jÃ¨n mah barunÂgaheun, iwal ti Purbararang anu ambekeun. Singget caritana ku pokalna Purbararang jeung IndraÂjaya , kulit Purbasari jadi pinuh ku korÃ¨ng tur diusir ti Istana. Sunan Ambu ahirna ngutus Guruminda, putrana sina nyaru jadi Lutung KasÂarung. Tah ahirna, Pubasari cageur deui, sarta Lutung Kasarung anu ngajanggÃ¨lÃ¨k jadi satria kusabab tÃ¨tÃ¨la Pubasari tÃ¨h bogoheun ka manÃ¨hna sanajan wujudna Lutung.

.Kasimpulanana, asih ihlas tur bijil tina sanubari anu suci bisa ngÃ¨lÃ¨hkeun sagalana,. saur Ki Madi mungkas caritana.

.Kiwari mah nu aya ogÃ¨ sanÃ¨s Lutung Kasarung Aki, tapi lutung disarung, buntutna ogÃ¨ lain di tuÂkang tapi di hareup,.cÃ¨kÃ¨ng tÃ¨h mairan.

.Muhun, disarung tÃ¨h ngahaÂjakeun dirina ancrub kana jurang kanistaaan, sanajan nyaho yÃ¨n Ã¨ta tÃ¨h salah, lantaran kaberung ku nafsu tÃ¨a, kayaning korupsi gasab kana barang batur. Buntutna diÂhareup tÃ¨h maranÃ¨hanana geus teu boga kaÃ¨ra, kagorÃ¨ngan tÃ¨h ditembrakeun, aÃ¨b anu sakuduna disumputkeun, hayoh ngadon ditÃ¨mbong-tÃ¨mbongkeun, taya kaÃ¨ra pisan..

Kitu ogÃ¨ dina papakÃ¨an, saÂgalana mani dibukakeun, dimuÂrah-marÃ¨h pisan. Padahal pakÂÃ¨an jeung budaya ciptaan bangsa deungeun tÃ¨h can tangtu payus keur bangsa urang, Ã¨h ieu mah mani asa pangmodÃ¨rÃ¨nna lamun geus make tur lumampah kawas kitu. Malah jigana tÃ¨h, budaya hirup teu kakurung ku nikah, alias kumpul kebo tÃ¨a geus mimiti ngaÂraksuk. Bari jeung teu euleum-euleum diaku terus terang deuih. Hasil korupsi dipakÃ¨ babancakan nepi ka urusan hukum siga teu maÂju-maju. Geus salapan bulan tacan aya hasilna !

============================================================