Mèpèndè Sarè Budak

Ditulis ku: DADANG H PADMADIREDJA

SAKABÈHNA, komo anu geus karolot, pastina nyaho dongèng Malin Kundang anu asalna ti Su­matra Barat. Dongèng ieu kacida kakoncarana, nyaritakeun hiji anak, Malin Kundang anu teu daèk ngaku ka indungna pituin, dihareupeun pamajikanna pè­dah papakèanna rudin. Malin Kundang ngarasa gèngsina bakal turun, lamun kudu ngaku aya awèwè tengah tuwuh jadi ind­ungna, sabab manèhna geus jadi jalma sugih, beurat beunghar ku harta banda.

Sanajan ku pamajikanna geus diingetan, Malin keukeuh yèn èta awèwè lain indungna. Nga­rasa nyeri hate, indungna Malin Kundang, ngadu’a ka Gusti Allah, sangkan nèmbongkeun kakawaas­aan jeung kaagunganNA. Dina sa­babara surat dina Al Qur’an sarta hadist ditegeskeun ridona Allah kumaha rido kolotna. Ambèk ata­wa murkana Allah kumaha kaam­bek indung bapana.

Teu lila, Malin Kundang disu­pata jadi patung batu, arca. Aja­ran Ki Sunda ogè kitu, malah ceuk Ki Sunda mah, lamun doraka ka indung bapa, kaluhur teu sirun­gan ka handap teu akaran. La­mun èta ninggangna dina tatang­kalan, kumaha jadina. Siloka ieu lamun dilarapkeun ka manusa, sigana hirupna moal jamuga, teu aya dina karahayuan. Bisa jadi rejekina heureut nepi ka hutang injeum ka ditu-kadieu. Atawa awakna kurang sèhat, gering sau­mur-umur, harta banda anu meu­nang ngumpulkeun sakitu lobana tèh, bèak korèdas, nepi ka cicing di tempat anu teu pantes.

Antukan katibanan paribasa sangsara ka kolotnakeun. Ku anak-jeung incuna diantepkeun teu diropèa. Ceuk urang Sunda, ind­ung tunggul rahayu, bapa tangkal darajat. Tah ayeuna mah tinggal mariksa diri sorangan urang aya dina karahayuan (salamet) jeung mibanda darajat (dihargaan batur, lain pèdah beunghar wungkul).

Karahayuan, anu dimak­sud diantarana naha urang sok migawè kawajiban anu lima wak­tu, daèk sidekah, nyinglarkeun jeung ngajauhan anu dipahing ku agama jeung darigama? Sabab la­mun ngarumpak, jelas ngadeuke­utan picilakaeun, di dunya jeung di ahèrat.

Urang Sunda urang baheula dina mèpèndè budak ogè teu sag­awayah, sabab yakin pisan uca­pan indung tèh mangrupa du’a. Geura wè titènan “kawih mangsa rèk nyarèkeun budak’

Nèngnèlèngkung, geura gedè geura jangkung,

geura sakola di Bandung, geu­ra bisa nulung indung

Sakabèhna mangrupa du’a ti nu jadi indung, gedè jeung jang­kung, sakola di Bandung. Sabab bisa jadi mangsa kawih ieu dicip­takeun paguron luhur anu pan­gkakoncarana, ITB jeung Unpad, anu loba ngahasilkeun jalma-jal­ma anu pangkatna luhur, dianta­rana Presiden kahiji Indonesia, Ir. Soekarno. Lamun teu daèk sarè, budak biasana diayun dina samp­ing anu ditalian ku tambang dina lawang panto, bari dihaleuangan ku kawih ayun ambing.

Pikeun ngajaga sangkan henteu dicocoan reungit, sakuriling ran­jang dikulambuan. Ku kamajuan ja­man ayeuna, asa geus teu manggih, ranjang beusi anu bisa dipakèkeun kulambu. Pikeun ngusir reungit, ku rupa-rupa obat reungit anu geus pasti lamun dipakèna unggal peuting mah matak jadi panyakit. Cara sèjènna, sakur rohangan ( uta­mana kamar) make AC. Pastina ku remen-remeng teuing mah bakal ngaganggu kasèhatan pernapasan tah. Dina mèpèndè budak ogè rada bèda nu ayeuna mah, make lagu nina bobo anu padalisanna kieu:

Nina bobi, oh Nina bobo

kalau tidak bobo digigit nyamuk

Beu, ambeu. Lamun budakna pinter sarta ngaranna lain Nina, pastina bakal teu panuju.

“Ih ibu mah, pan name tèh An­nisa kunaon digentos jadi Nina?”

Pareng budak teu daèkeun sarè, tengah peuting tèh awakna barèntol, sabab dicocoan reun­git, pan didu’akeun ku indungna. Anu pangbahayana deui, lamun indungna (anu ngarora) resep pisan kana band-band sabang­saning D’Massive, Ungu, ST 12 sarta nu liana. Ku resep-resepna kana lagu D’Massive nepi ka hiji indung mepèndè anakna ku lagu Cinta itu Membunuhku, anu eu­sina kawas dihandap:

Kau membuatku berantakan

Kau membuatku tak keruan

Kau membuatku tak berdaya.. jst.

Lamun ieu unggal peuting dipakè mèpèndè budak , kuma­ha jadina nya. Pan ucap-ucapan indung tèh bisa jadi du’a pikeun anakna. Pikeun kaum muslimah mah, lamun teu bisa ku nèng­nèlèngkung, mending ku maca salawat, salian ti alus keur buda­kna, meunang pahala deuih. Ti­batan ku anu teu parauguh mah, bisi dituliskeun ku Malaikat. Palia teuing! (*)