Harita kayaan Karajaan Galuh jeung Sunda keur rada harèngÂhèng kusabab kalakuan Dewa NisÂkala. Karajaan Sunda di Bogor diÂpasrahkeun ka Prabu Jaya Dewata minangka salah sahiji syarat sangÂkan henteu aya pacongcrègan atawa pacengkadan kahareupna.
Maharaja Sang Haliwungan atawa Prabu Susuk Tunggal masrahkeun karajaan ka minanÂtuna, Prabu Jaya Dewata anu geus mileuleuheungkeun Nyimas Kentring Manik Mayang Sunda. Kètang lain ngan saukur kitu wungkul, Prabu Jaya Dewata maÂsih kènèh ahli waris anu mibanda hak, sabab antara Sunda jeung Galuh masih kènèh sarawayan ti Karajaan Purnawrman.
Di jaman karajaan keur diparèntah ku Sri Baduga atawa Prabu Siliwangi remen dicaritaÂkeun dina kayaan gemuh, putra Mahkotana Prabu Surawisesa, jadi duta Karajaan Pakuan PaÂjajaran. Carita kumaha hèbatna karajaan ieu dicaritakeun ku Tom Pires anu kungsi datang ka KaraÂton Pajajaran di Bogor. Riwayat sèjèn ti para kasepuhan teu jauh bèda. Karajaan Pajajaran ngalaÂman pareum saentas raja paÂmungkas Raga Mulya Surya KenÂcana, “tilem†di Gunung Gede, teu katèwak ku pasukan Banten.
Saentas Watu Gilang, tempat paragi pangistrènan para raja dibawa ka Banten sarta diteunÂdeun di ditu. Mangsa ieu loba anu nyebutkeun Pajajaran Burak. Dayeuh Pakuan ngalaman koÂsong nepi ka saabad lilana. Tah, 543 taun ti harita, Kota jeung KaÂbupaten Bogor, ngalaman rupa-rupa kajadian. Pangwangunan di mana-mana, jalan-jalan, gedong jeung nu lianna. Pamingpin ogè geus sabaraha kali ganti, aya anu mulus rahayu, bèrès roes salila marèntah di Bogor, aya ogè anu tisolèdat. pastina ku kalakuanna kènèh. Pikeun èta, kokolot Bogor, Pa Cilong ngingetkeun dina panÂtun Ngadegna Dayeuh Bogor.
Lamun Kabupaten Bogor keur ngalaman tunggara dina pangÂwangunan, kusabab pamingpinÂna geus diberok, nepi ka silpana gedè pisan, Kota Bogor ogè keur tiis-tiis jahè. Kasus taneuh Angka Hong di Jambu Dua keur disidanÂgkeun di Pangadilan Tipikor di Bandung. Naha bakal mawa kaÂtunggaraan anyar ? Wallohu alam bissawab. Keun wè , èta mah urusan sèjèn. Bogor dina poè ieu, 3 Juni 2016, keur milangkala ka 534. Wilujeng Milangkala ka 534 Bogor, mugia apanjang apunjung mulus rahayu. Rahayu Bogor. (*)