Diajar Rasa Tina Kawih

Ditulis ku: DADANG H PADMADIREDJA

CEUK sabagèan jalma, kawih bisa ngaleuleuykeun hatè sabab eusina lain ngan saukur nyarita­keun kajadian-kajadian anu geus lumangsung, tapi piwuruk anu dibungkus sangkan gampang nyerep. Tadina mah teu parti per­caya, sabab, lamun nempokeun pagaliwotana jalma, sarta loba anu tonggoy (pura-pura teu ngadèngè ?) mangsa adzan Magrib geus digerokeun di unggal masjid jeung musholla, Sarèatna komo deui pan èta mah nitah manusa gancang sumujud ka Nu Maha Ka­wasa, ngajak manusa shalat jeung aya dina kameunangan.

Dijangjian ku Nu Maha Mur­beng Alam, Nu Maha Bijaksana, loba anu jiga kurang malirè, komo deui ka manusa, Tapi hen­teu kituan kètang, pikeun saba­gèan jalma loba anu leuwih mer­hatikeun jangji atawa parèntah manusa (komo atasanana atawa dununganana) tibatan ka Nu Maha Adil. Conto leutikna wè, lamun ngahareupan atasan ata­wa para gegedèn mah da moal wanieun ngan saukur makè kaos lalayu sekar anu rupana kawas pangutahan lalay, tapi mangsa rèk mayunan Allah (shalat) da kèlu makè kaos butut bari jeung geus saroèh, anu pantesna dipakèna tèh di kebon atawa di tengah sawah. Padahal waktu ibadahna tèh salsè (di imah) hen­teu dina kayaan darurat, misalna keur di panyabaan. Sakapeung mah rada himeng kunaon makè kitu. Rarasaan asa leuwih afdol lamun dina waktu ngadeuheus ka Nu Nyiptakeun mah, pakèan ogè husus, anu dipakèna ngan saukur pikeun ibadah. Ngeu­naan kawih-kawih tèa, diantara­na ciptaan Mang Koko Koswara, mun dilenyepan hèg hate keur salsè, mani nyerep jeung asa ma­lik ka alam tukang. Sanajan teu sagemlengna nyaho kumaha wu­judna alam tukang anu dimak­sudkeunana. Lamun nu disebut alam tukang tèh mangsa keur budak, pan teu sakabèhna apal, keur budak tèa atuh can hideng.

Sakali deui, kawih anu dicip­takeun ku Mang Koko bisa mawa implengan ka alam anu teu kung­si kaalaman, lamun nyaritakeun Bandung, meureun Bandung nu baheula, loba tatangkalan, ieuh, can pati loba jalma, anu kaayanana masih kènèh tiis ceuli hèrang panon.

Dina ngaregepkeun hiji lagu, sanajan teu ngarti kana eusina, tapi tetep bisa mangaruhan rarasaan. Da enyana atuh, kawih Love Story, Story Book Children, Killing Me Softly, Knife, sana­jan teu ngarti kana eusina, keu­keuh wè asa kabawakeun. Boh mangsa keur rumaja, komo keur ngedalkeun eusi hate ka si ma­nèhanana, hèg asih tèh teu repok atawa ditampik. Lagu –lagu anu nyieun bangsa deungeun waè anu teu kaharti, masih kènèh bisa mangaruhan hate sarta ma­mawa rasa ka alam sèjèn, komo deui beunang nyieun bangsa sorangan (Sunda) anu rasana masih kènèh sa-alam rasa. Salah sahjina kawih Sunda Mekar, beunang nyiptakeun almarhum Mang Koko anu eusina tèh kieu :

Cacandran para luluhur ,ciri bumi dayeuh panca tengah, ciri dayeuh panca tengah